Tylko do 8 października trwa składanie uwag do projektów Miejscowych Planów Zagospodarowania dla północno-zachodniej części Jeżyc. Zachęcamy każdego do słania wniosków do Miejskiej Pracowni Urbanistycznej na adres mpu@mpu.poznan.pl! Można w tym celu Można też skorzystać z propozycji opisanych w naszych projektach uchwał dla części E i części F, którymi Rada Osiedla zajmie się na sesji w dniu 8.10 i tego samego dnia – przekaże do MPU.

Miejscowe Plany Zagospodarowania Przestrzennego Jeżyce Północ część E oraz część F, których projekty opublikowała Miejska Pracownia Urbanistyczna, zadecydują o przyszłości dużego fragmentu centrum Poznania, który zostanie zagospodarowany niemal od zera. System zarządzania przestrzennego w Polsce jest bardzo niedoskonały i skazuje Miasto na wysokie odszkodowania, jeśli dla danego terenu obowiązują już tzw. wuzetki – decyzje administracyjne wydawane inwestorom. Moment uchwalania planu to jednak niepowtarzalna szansa na zaprojektowanie go tak, aby mimo niesprzyjającego kształtu prawa, regulującego kwestie zagospodarowania przestrzennego był on w zgodzie z obowiązującą Strategią Rozwoju Miasta oraz Planem Adaptacji do Zmian Klimatu oraz uwzględniał historyczny charakter Jeżyc. Ze strony Jeżyc zamierzamy złożyć wnioski o:

• Zabezpieczenie przy wszystkich drogach miejsca na wprowadzenie co najmniej jednostronnych, a optymalnie obustronnych szpalerów drzew.

Ryc. 1. Dawniej szpalery drzew były obowiązkowym elementem wielu jeżyckich ulic. Na zdjęciu – ul. Dąbrowskiego w 1934 r. Źródło: Narodowe Archiwum Cyfrowe.

Szpalery drzew przyulicznych to niezwykle ważny element, który dawniej znajdował się przy prawie wszystkich głównych ulicach Jeżyc. W projekcie szpalery znajdują się tylko w kilku miejscach i z jednej strony drogi/ciągu. Oczywiście zaprojektowanie szerszych dróg generuje niestety dodatkowe koszty związane z wykupem i ewentualnymi odszkodowaniami. Jednakże przedmiotowe plany nieodwracalnie zadecydują o przyszłości tej części Jeżyc co najmniej na dziesięciolecia.  Aby zapewnić komfort zamieszkiwania oraz komfort korzystania z chodników i zachęcić do używania ich w celu przemieszczania się w kierunku przystanków komunikacji publicznej potrzebny jest przynajmniej rząd drzew, który bardzo wyraźnie zmniejszy temperaturę w upalne dni, zapewniając cień. Należy też zauważyć, że sporządzona w 2018 r. prognoza finansowa dla obu planów w przyjętej w prognozie perspektywie czasowej zakładała zysk dla Miasta w wysokości 9 mln złotych.

Inaczej mówiąc, postulat dotyczy wprowadzenia w projekcie dla „części E” zmiany treści § 12 pkt 3) z: „na terenie KD-L lokalizację jezdni i obustronnych chodników” na: „na terenie KD-L lokalizację jezdni i obustronnych chodników oraz szpaleru drzew co najmniej po jednej stronie ulicy” oraz zmiana treści § 12 pkt 4) z: „na terenie KD-D lokalizację jezdni i obustronnych chodników, z dopuszczeniem zmiany na pieszo-jezdnię” na: „na terenie KD-D lokalizację jezdni i obustronnych chodników, dopuszczeniem zmiany na pieszo-jezdnię oraz szpaleru drzew co najmniej po jednej stronie ulicy”

• Obowiązek zastosowania takiej technologii (np. kanały techniczne) oraz takiego umiejscowienia infrastuktury podziemnej, aby możliwe było z każdej strony jezdni zasadzenie szpalera drzew

Projekt zakłada obecnie „ochronę drzew, a w przypadku kolizji z planowaną infrastrukturą lub zabudową, wymóg ich przesadzenia lub usunięcia i wprowadzenia nowych nasadzeń” oraz dopuszcza lokalizowanie sieci infrastruktury technicznej bez żadnych ograniczeń. Zgodnie z informacjami udzielonymi w trakcie dyskusji publicznej, jest to standardowy zapis stosowany obecnie w Poznaniu. Zaproponowane w trakcie spotkania sformułowanie, wzorowane na obowiązującym Miejscowym Planie Zagospodarowania Przestrzennego „Śródmieście Poznania – Gajowa”, zakładające zakaz sytuowania, budowy lub rozbudowy elementów sieci uzbrojenia technicznego, które spowodują konieczność wycięcia istniejących drzew, zostało ocenione przez pracownika MPU jako potencjalnie uniemożliwiające budowę części obiektów. Wskazano też, że dla inwestora i miasta mniej kosztowne jest unikanie wycinki niż jej dokonywanie. Doświadczenie pokazuje jednak, że drzewa wycinane są nagminnie (zwłaszcza że ochrona przed wycinką obejmuje od niedawna tylko bardzo duże okazy), a także – że w całym centrum Poznania drzew przyulicznych jest coraz mniej, ponieważ sposób kładzenia sieci infrastruktury uniemożliwia ich sadzenie. Drzewa przyuliczne, które są wycinane lub obumierają, nie mogą więc prawie nigdy zostać zastąpione przez nowe gatunki, a jedyną szansą na zmianę takiego stanu rzeczy są zwykle bardzo kosztochłonne przebudowy całej ulicy, wraz z przełożeniem sieci. W rezultacie kolejne jeżyckie ulice, które dawniej miały charakter alei drzewnych, są ogołocone z drzew, co znacząco zmniejsza komfort zamieszkiwania, zwłaszcza w sytuacji zmian klimatycznych. Dlatego aby zapobiec takiej sytuacji w nowo planowanym kwartale Jeżyc plan powinien koniecznie uniemożliwić tego typu działanie. Sformułowanie może brzmieć tak, by nie stanowić przeszkody dla realizacji inwestycji, lecz jedynie zmuszać do tego, by podczas planowania i wykonywania tych sieci, które biegną w pasie drogowym oraz przyłączy do budynków zaprojektować je w odpowiedniej technologii i miejscu – takich, które będą następnie pozwalać w pasie drogowym na nasadzenia drzew. Tego typu rozwiązania są możliwe, co pokazują przykłady z innych europejskich krajów.

Ryc. 2. Poglądowy projekt zagospodarowania terenów między ul. Kościelną, Dąbrowskiego, Janickiego i nowym odcinkiem Św. Wawrzyńca.  Źródło: MPU

Inaczej mówiąc, postulat dotyczy modyfikacji w projekcie dla „części F” i projekcie dla „części F” § 5 us. 1. lit. c w taki sposób, by dla terenów obejmujących przyszły pas drogowy (obszary KD-D, KD-L, KDWxs) ustalono obowiązek zastosowania takiej technologii (np. kanały techniczne) oraz takiego umiejscowienia infrastuktury podziemnej, aby faktycznie możliwe było z każdej strony jezdni zasadzenie szpalera drzew.

• Wprowadzenie przedogródków wzdłuż drogi KD-D w części „E”

Przedogródki to jeden z historycznych wyróżników Jeżyc. We wskazanym miejscu nie założono jednak ich zlokalizowania, o co zadbano przy wielu innych drogach umieszczonych w obu projektach.

• Odtworzenie cieku wodnego na przedłużeniu ulicy „Nad Seganką” w obrębie terenów zieleni urządzonej i dróg publicznych

Dawniej obecny w tym miejscu ciek wodny zwiększałby atrakcyjność tej przestrzeni publicznej oraz wpisywał się w działania zmierzające do lepszej gospodarki wodnej i adaptacji do zmian klimatu.

Ryc. 3. Wizualizacja planowanego zagospodarowania północy Jeżyc – klatka z animacji przygotowanej przez MPU. Źródło: Youtube.

• Ustanowienie minimalnej szerokości chodnika przy tych drogach, które nie będą miały charakteru pieszojezdni, na minimum 2m

Projekt dla „części E” określa tego typu wymaganie tylko dla terenu KDWxs. W świetle częstej praktyki, polegającej na tworzeniu chodników o szerokości 1,5m lub mniejszej, które są niekomfortowe dla pieszych i nie spełniają obowiązujących w Poznaniu Standardów dostępności przestrzeni publicznej, ważne wydaje się wskazanie w planie, że wymóg ten dotyczy wszystkich dróg.

• Wprowadzenie na parkingach stosowania geokraty zapewniającej min. 50% powierzchni biologicznie czynnej

Stosowanie nawierzchni przepuszczalnych sprzyja retencji wody i jest zgodne z obowiązującym Planem Adaptacji do Zmian Klimatycznych.

• Zwiększenie w projekcie dla „części E” udziału powierzchni biologicznie czynnej na terenie parku (ZP) do 80%

Na planowanym obszarze ma być zlokalizowany park i będzie to jedyny tego typu obszar w obrębie północnej części Jeżyc. W tej sytuacji należy zabezpieczyć pełnienie przez niego faktycznej funkcji parkowej, wykluczając możliwość utwardzenia lub zabudowania jego znaczącej części.

Osiedle Jeżyce ma najniższy współczynnik zieleni przypadającej na mieszkańca ze wszystkich osiedli śródmiejskich i jeden z niższych wskaźników w całym mieście, a intensyfikacja i gęstość zabudowy rośnie i będzie w najbliższym czasie rosnąć. Tymczasem zgodnie ze Strategią Rozwoju Miasta Poznania 2020+, jednym z 5 priorytetów dla Miasta są „Zielone, mobilne miasto” i „Przyjazne osiedla”, a więc m. in. racjonalne korzystanie z zasobów środowiskowych oraz ich odzyskiwanie (kierunek interwencji 3.7), rozwijanie form ochrony przyrody oraz edukacji przyrodniczej (kierunek 3.9), zapewnienie wysokiej jakości lokalnej oferty kulturalnej, sportowo¬-rekreacyjnej, usług społecznych i oświatowych na osiedlach (kierunek 4.2), wspieranie rewitalizacji i tworzenia nowych otwartych przestrzeni publicznych (kierunek 4.4).

• zadbanie o to, aby miejski plac, leżący w obszarze gęstej, wysokiej zabudowy, miał choć częściowo charakter zielony, tj. w w projekcie części F w § 10 dodanie punktu 4): „udział powierzchni biologicznie czynnej w powierzchni terenu nie mniejszy niż 15%” oraz punktu 5): „lokalizację rzędów drzew zgodnie z rysunkiem planu” – na rysunku planu należy nanieść orientacyjną lokalizację rzędów drzew z każdej strony terenu oznaczonego symbolem „kp”

W ten sposób proponuje się zadbać o choć minimalną obecność zieleni w tej ważnej przestrzeni publicznej i ważnym ciągu pieszym, prowadzącym do komunikacji miejskiej.

• Odtworzenie cieku wodnego (Seganki)

Dawniej obecny w tym miejscu ciek wodny zwiększałby atrakcyjność tej przestrzeni publicznej oraz wpisywał się w działania zmierzające do lepszej gospodarki wodnej i adaptacji do zmian klimatu.

Proponowane zmiany w projektach przedmiotowych planów miejscowych są zgodne ze wskazanymi zapisami Strategii i pozwoliłyby choć częściowo zrekompensować skutki intensyfikacji zabudowy na Osiedlu Jeżyce, a także – realizować obowiązujący Plan Adaptacji do zmian klimatu dla miasta Poznania (Uchwała Rady Miasta Poznania nr X/144/VIII/2019 z dnia 16 IV 2019). Zadbanie o odpowiednie warunki dla ruchu pieszego jest dodatkowo niezbędne do realizacji kluczowych założeń opracowywanej właśnie Polityki Mobilności Transportowej Miasta Poznania.

Uwagi do planu może złożyć każdy. Należy je składać pisemnie na adres Miejskiej Pracowni Urbanistycznej, ul. Za Bramką 1, 61-842 Poznań lub mpu@poznan.mpu.pl z podaniem imienia i nazwiska lub nazwy, adresu zamieszkania, albo siedziby, oznaczenia nieruchomości, której uwaga dotyczy, w nieprzekraczalnym terminie do dnia 8 października 2020 r. Zachęcamy do słania uwag. Można też oczywiście skorzystać z propozycji opisanych powyżej lub najlepiej – skopiować je z projektów uchwał dla części E i części F, którymi Rada Osiedla zajmie się na sesji w dniu 8.10.

Jeśli chcesz wiedzieć więcej o tym, co mogą zawierać i jak działają Miejscowe Plany, polecamy stronę MPU: http://www.mpu.pl/mslownik.php
Jeśli chcesz obejrzeć projekty MPU, są tutaj:
http://www.mpu.pl/plany.php?s=6&p=428
http://www.mpu.pl/plany.php?s=6&p=429