Projekt zmiany organizacji ruchu na ul. Poznańskiej i Jeżyckiej, przygotowany przez zespół skupiony wokół Miejskiego Inżyniera Ruchu, zaopiniowany pozytywnie przez Radę Osiedla, jest właśnie wdrażany w życie.

Obie ulice wyróżniały się dotąd na tle większości jeżyckich ulic tym, że mają po dwa, a miejscami – trzy pasy jezdni, natomiast szerokość chodników wynosi w wielu miejscach zaledwie 1-1,5m. W rezultacie dochodzi tam do częstego przekraczania prędkości, a przechodzenie przez przejścia dla pieszych nie należy do przyjemności, zwłaszcza że są one bardzo długie, a ponad 30 miejsc postojowych wyznaczono zbyt blisko skrzyżowań, przejść dla pieszych lub zbyt głęboko na chodniku. Dane z badania prędkości 401 pojazdów, wykonane przy pomocy przenośnego wideoradaru przez Stowarzyszenie Stop Anarchii Parkingowej we współpracy z Firmą Videoradar z Puszczykowa 18.10.2019 r. pomiędzy godziną 12:27 a 14:35, wykazało, że w trakcie godziny dopuszczalną prędkość przekroczyło 48% kierowców jadących ul. Poznańską (rekordzista: 88 km/h) i 60% jadących ul. Jeżycką (rekordzista: 85 km/h). Z kolei zgodnie z policyjnym Systemem Ewidencji Wypadków i Kolizji w latach 2007-2019 na Poznańskiej i Jeżyckiej doszło do 533 zdarzeń drogowych, w których co roku rannych zostało od kilku do kilkunastu osób. Tymczasem obie ulice są codziennie przemierzane i przekraczane przez bardzo wielu pieszych, w tym dzieci zmierzające do Szkoły Podstawowej nr 23, położonej przy ul. Jeżyckiej. Taka organizacja ruchu nie spełnia też obowiązujących przepisów. Dodatkowo na obu ulicach nie ma niemal żadnej zieleni, a ruch pojazdów generuje duży hałas.

[Ilustracja: Chodniki przy ul. Poznańskiej są obecnie nieprzepisowo wąskie, fot. F. Schmidt]

W 2017 r. Rada Osiedla zleciła opracowanie koncepcji, jak inaczej mogłyby wyglądać te ulice, a dyskusji mieszkańców na ten temat poświęciliśmy osobny numer „Naszych Jeżyc” (https://tinyurl.com/nj200). W 2018 r. Stowarzyszenie Chcemy Pięknych Jeżyc, skierowało do władz miasta i Rady Osiedla podpisaną przez 2155 osób petycję dotyczącą poprawienia warunków poruszania się pieszych i bezpieczeństwa na jeżyckich ulicach, a jedno ze zdjęć, które towarzyszyło zbieraniu poparcia dla petycji, ukazywało właśnie ul. Poznańską. 

W 2017 i 2018 r. koncepcja zmian na tych ulicach była jednym z przedmiotów konsultacji społecznych na temat wielowariantowej organizacji ruchu dla Osiedla Jeżyce, przeprowadzonych przez Miasto Poznań. W toku konsultacji zgłoszono wiele uwag dotyczących konieczności poprawienia organizacji ruchu (z których część można znaleźć tutaj, w postaci punktów, pod którymi kryją się wypowiedzi przesłane przez uczestników: http://jezyce.geoprezentacja.pl/punkty.html), natomiast z krytyką spotkał się pomysł odwrócenia kierunków ruchu na ul. Poznańskiej i Jeżyckiej, z którego w rezultacie zrezygnowano. Również w 2018 r. ekspertyzy zlecone przez ZDM wskazały na liczne niezgodności organizacji ruchu na tych ulicach z przepisami.

W 2019 r. zorganizowano cztery zgromadzenia publiczne w okolicy przejść dla pieszych przez ul. Poznańską, w trakcie których radni rozmawiali z mieszkańcami a policja kontrolowała zachowania kierowców, wychwytując wiele sytuacji niebezpiecznych i wykroczeń. W odpowiedzi na te sygnały Miejski Inżynier Ruchu przygotował i przekazał do zaopiniowania Radzie Osiedla projekt nowej organizacji ruchu na tych ulicach.

[Ilustracja: fragment projektu wprowadzenia zielni przyulicznej, przykładowy odcinek między ul. Mączną i Mylną, źródło: ZDM]

Planowane zmiany obejmują:

-> wprowadzenie ograniczenia prędkości do 30 km/h na całej długości ul. Poznańskiej i Jeżyckiej

-> wprowadzenie skrzyżowań równorzędnych

-> wyznaczenie nowych przejść dla pieszych: na ul. Poznańskiej przy skrzyżowaniach z ul. Żurawia, Wąską, Kochanowskiego i Mickiewicza, a także na ul. Jeżyckiej przy skrzyżowaniu z Kochanowskiego

-> jeden pas ruchu zamiast dwóch na ulicy Poznańskiej na odcinku od ul. Wąskiej do skrzyżowania z ul. Mickiewicza

-> jeden pas ruchu zamiast dwóch na ul. Jeżyckiej na odcinku od ul. Barzyńskiego do ul. Mącznej

-> wyłączenie sygnalizacji świetlnej na skrzyżowaniu Poznańskiej, Mickiewicza, Barzyńskiego i Jeżyckiej

-> jeden pas ruchu zamiast dwóch na ul. Mickiewicza przed skrzyżowaniem z ul. Poznańską

-> wyznaczenie kopert parkingowych dla osób z niepełnosprawnościami przy szpitalu

-> wprowadzenie częściowo kontrapasa, a częściowo kontraruchu rowerowego na ul. Poznańskiej na odcinku od ul. Mickiewicza do ul. Kościelnej

-> wyznaczenie kontrapasa na ul. Jeżyckiej na odcinku od ul. Kościelnej do ul. Poznańskiej oraz między jezdniami ul. Kościelnej na skrzyżowaniu z ul. Jeżycką i Św. Wawrzyńca

-> korektę geometrii niektórych skrzyżowań, aby uniemożliwić ścinanie skrętów i wymusić zwolnienie pojazdów przy zmianie kierunku jazdy

-> montaż zabezpieczeń uniemożliwiających niezgodne z obowiązującymi przepisami parkowanie przed skrzyżowaniami i przejściami dla pieszych, które ogranicza widoczność

-> wprowadzenie zieleni niskiej.

[Ilustracja: Na skrzyżowaniu Poznańskiej, Jeżyckiej i Mickiewicza pojawią się nowe przejścia dla pieszych, źródło: ZDM]

Obok licznych sygnałów poparcia Rada Osiedla otrzymała też głosy krytyczne wobec proponowanych zmian. To naturalne, że wielu z nas obawia się zmian, a także – że mamy różne odczucia i potrzeby. Dlatego zanim Rada Osiedla wydała swoją opinię wszystkie opinie i uwagi zostały wnikliwie przeanalizowane, a także zestawione ze wskazanymi wcześniej twardymi uwarunkowaniami i wynikami badań i konsultacji społecznych. 

Jedna z powtarzanych obaw dotyczy przepustowości ruchu samochodowego. Jednakże redukcja liczby pasów jezdni, jak wykazały wyniki analizy wykonanej w 2016 r. przez mgr inż. Michała Krauze oraz w 2018 r. przez firmę BIT, nie powinna wpłynąć znacząco na przepustowość tych ulic i prawdopodobieństwo tworzenia się na nich zatorów. Przepustowość obu przedmiotowych ulic wyznaczają bowiem, po pierwsze, sygnalizacja świetlna na skrzyżowaniu z ul. Roosevelta, a po drugie – przepustowość skrzyżowania z ul. Kościelną i wiaduktu przy tejże ulicy. Inaczej mówiąc, większa liczba pasów jezdni na odcinku Poznańskiej leżącym między ul. Żurawia i Mickiewicza nie zwiększa liczby samochodów, które pokonują w każdym cyklu świateł skrzyżowanie z ul. Roosevelta. Warto też zwrócić uwagę, że jeśli chodzi o jadących ul. Poznańską, lewym pasem pokonuje obecnie skrzyżowanie z ul. Mickiewicza zaledwie kilka do kilkunastu procent kierujących. Jest on zatem wykorzystywany w bardzo niewielkim stopniu. Z kolei większa liczba pasów na ul. Jeżyckiej między ul. Mickiewicza a Mylną nie zwiększa liczby pojazdów, które są w stanie pokonać w danym odcinku czasu skrzyżowanie z ul. Kościelną. Dwa pasy jezdni sprzyjają natomiast przekraczaniu prędkości oraz wyprzedzaniu na przejściach dla pieszych i bezpośrednio przed nimi w trakcie docierania do ww. miejsc. Po zmianach skrzyżowania z ul. Roosevelta i Kościelną będzie pokonywać taka sama liczba pojazdów, natomiast będą się one poruszać się z bardziej jednostajną prędkością. 

[Ilustracja: Zdecydowana większość kierowców już teraz korzysta z prawego pasa ul. Poznańskiej, fot. F. Schmidt]

Inny rodzaj krytyki dotyczy zmniejszenia liczby miejsc postojowych o ok. 19% (z ok. 289 do 235 miejsc). Jest to jednak przede wszystkim podyktowane koniecznością dostosowania organizacji ruchu do przepisów, tak że liczba miejsc musiałaby zostać zmniejszona bez względu na to, czy wprowadzono by pozostałe zmiany czy też nie. Pozytywnie zaopiniowano taki projekt, który przy zachowaniu zgodności z przepisami, zachowuje możliwie wysoką liczbę miejsc postojowych. To w tym celu w wielu miejscach pozostawiono parkowanie skośne. Opiniując każdy projekt organizacji ruchu Rada Osiedla stara się znaleźć rozwiązanie zachowujące tak wiele miejsc postojowych, jak to możliwe, przy jednoczesnej realizacji innych wymagań i potrzeb, takich jak: zgodność z przepisami; bezpieczeństwo uczestników ruchu, w tym tych najsłabszych, jak dzieci czy osoby mające trudności z poruszaniem się; rozwój zieleni przyulicznej. Warto też zwrócić uwagę, że przy samych tylko ul. Poznańskiej i Jeżyckiej poza 235 stanowiskami znajduje się też łącznie:

-> przy ul. Poznańskiej – ponad 60, a przy ul. Jeżyckiej – ponad 90 miejsc w indywidualnych garażach naziemnych;

-> przy ul. Poznańskiej ponad 160, a przy ul. Jeżyckiej ponad 90 miejsc na podwórzach;

-> ponad 200 miejsc na wielostanowiskowych parkingach naziemnych przy ul. Jeżyckiej 42 oraz Poznańskiej 66, 74, 76 i przy skrzyżowaniu z ul. Wąską (z których znacząca część jest na co dzień pusta);

-> co najmniej 100 miejsc w parkingach podziemnych.

Aby zrekompensować ubytek miejsc w SPP radni wystąpili też do MIR z wnioskiem o wyznaczenie dodatkowych miejsc postojowych przy ul. Mickiewicza i odpowiedni projekt zostanie przygotowany.

[Ilustracja: pusty parking na skrzyżowaniu ul. Poznańskiej i Wąskiej, 20 lipca 2020, fot. A. Dzionek]

Część mieszkańców jest z kolei zdania, że niepotrzebne lub niebezpieczne jest wyznaczenie dodatkowych przejść dla pieszych. Jednakże MIR zaplanował umieszczenie ich tam, gdzie zaobserwowano wielokrotnie przechodzenie pieszych przez jezdnię i/lub które wskazali mieszkańcy w opiniach nadesłanych do Rady Osiedla. Dlatego należy przypuszczać, że wyznaczenie w tym miejscu przejścia nie zmniejszy bezpieczeństwa ruchu, lecz przeciwnie: sprawi, że zamiast nielegalnego i niebezpiecznego pokonywania ulicy piesi będą mieli do dyspozycji zebrę, a kierowcy będą odpowiednio ostrzegani o zbliżaniu się do miejsca przekraczania jezdni przez pieszych.

[Ilustracja: w wielu miejscach przy Poznańskiej i Jeżyckiej brakuje przejść dla pieszych, fot. F. Schmidt]

Dodatkowym zyskiem z realizacji projektu będzie wprowadzenie na obu ulicach pasów zieleni niskiej, po stronie północnej ul. Jeżyckiej – kilku nowych drzew przy skrzyżowaniu z ul. Barzyńskiego, a w przyszłym roku – odbrukowanie i zazielenienie licznych „martwych pól” na jezdni orz urządzenie małego skweru na działkach po północnej stronie ul. Jeżyckiej, nieopodal Szkoły Podstawowej nr 23

Dokumentację przetargową można znaleźć na stronach ZDM, a same wdrażane projekty – tutaj.

—

Filip Schmidt, Paweł Głogowski