Są cztery bardzo ważne powody, dla których ma decydujące znaczenie dla prawidłowego rozwoju społecznego dużych aglomeracji:

1. Kultura rozwija ludzkie kompetencje!
2. Kultura łączy – wzmacnia lokalne więzi społeczne!
3. Kultura buduje tożsamość obywatelską!
4. Kultura wspiera integrację społeczną!

Dzisiaj w naszym blogu Kultura bedzie wspierać integrację społeczną – jak to będzie robić i dlaczego…. Oto odpowiedz…

Żeby omówić sensownie integrację społeczną, trzeba najpierw pochylić się nad pojęciem włączenia społecznego.
Co to jest włączenie społeczne?
Włączenie jest stanem indywidualnym, dotyczącym danego, konkretnego człowieka i oznacza jego faktyczną (nie tylko formalną) możliwość pełnego uczestniczenia w życiu społecznym: przebywania wśród ludzi, nawiązywania z nimi relacji społecznych, podejmowania pracy dającej szacunek społeczności i możliwość utrzymywania się na społecznie akceptowanym poziomie, pełnienia ważnych rol społecznych i realizowania w społeczności własnych aspiracji. Ten, kto traci „włączenie społeczne”, staje się wykluczony. Cała nowoczesna polityka społeczna jest nastawiona na włączanie społeczne każdego.

Jeśli w danej lokalnej społeczności jak najwięcej ludzi jest włączonych społecznie, jeśli dbamy o przeciwdziałanie wykluczeniu, to powstaje spójność społeczna. Spójność społeczna to właśnie stan społeczny polegający na wysokim poziomie włączenia społecznego członków danej społeczności. Obrazowo można powiedzieć, że o ile w ramach przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu indywidualnym celem jest włączenie danej osoby w procesy społeczne, to celem z punktu widzenia całej wspólnoty jest właśnie spójność społeczna – suma indywidualnych „włączeń” w procesy społeczne poszczególnych mieszkańców miasta.

Spójność w żadnym wypadku nie może być rozumiana, jako „jednolitość społeczna”, homogeniczność. Spójność mieści w sobie całe bogactwo oczekiwanej różnorodności społecznej, zakłada jedynie, że żaden z elementów tej różnorodności nie odbiera nikomu szans na bycie wśród innych. Społeczeństwo spójne to bynajmniej nie jedna wspólnota; wspólnota miałaby zawsze tendencję do ujednolicania, dyscyplinowania swych członków w kierunku jednorodności. Na szczęście warunkiem spójności nie jest jednolitość. Społeczeństwo spójne, zintegrowane to wielość wspólnot, z których żadna nie jest wspólnota wykluczoną z szerszej sieci relacji społecznych.

W ramach spójnego społeczeństwa poszczególne wspólnoty mają prawo zachowywać wobec reszty społeczeństwa wybrany przez siebie dystans, nieraz bardzo wyraźny; nie każdy musi chcieć integrować się społecznie z każdym innym. Ale czym innym jest zachowywanie dystansu z własnego wyboru, a czym innym – bycie odtrąconym i wypchniętym na margines relacji społecznych.

W Poznaniu, tak jak w większości miast, funkcjonuje schemat narzucony poniekąd przez porządek ustawowy: kwestie spójności społecznej zostają wyprowadzone z głównych strategii miejskich do Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych i stają się tym samym częścią systemu pomocy społecznej (zyskując przy tym na ogół nieszczęsną nazwę przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu). Po stronie polityk społecznych niemal wcale nie pojawia się zapotrzebowanie na wsparcie ze strony działań z obszaru kultury. Tymczasem z samych polityk kulturalnych temat spójności społecznej zupełnie znikł.

Michał Rapp